Als beleidsmedewerker milieu bij gemeente Borger-Odoorn houdt Hans de Raaff zich voornamelijk bezig met het scheiden van afval. Hij vertelt over het verminderen van de hoeveelheid restafval per inwoner en welke maatregelen Borger-Odoorn als gemeente daarvoor getroffen heeft.
“Als gemeente Borger-Odoorn hebben we al meer dan 20 jaar een diftar-systeem dat een lange tijd op dezelfde manier gebruikt is. De ene week werd de grijze container geleegd, de andere week de groene container. Het tarief was jarenlang hetzelfde voor beide containers: €0,16 per kilo. Het enige dat schommelde was het vastrecht, maar dat zag men niet echt. De tarieven bij het afvalbrengpunt bleven ook stabiel met €0,06 per kilo. Deze stabiliteit en voorspelbaarheid was voor de inwoners erg prettig en de afvalinzameling was daardoor altijd redelijk gelijk.”
Andere aanpak
Doordat de gemeente nu in Drents verband samenwerkt op het gebied van afval, is er ruimte ontstaan voor een andere aanpak. “We streven ernaar om veel zaken gezamenlijk aan te pakken. Niet alleen beleidsmatig, met ruimte voor eigen accenten, maar ook het gezamenlijk inkopen van contracten voor afvalverwerking of het opzetten van een communicatiecampagne.”
Een aantal jaar geleden kwam de overheid met de VANG-doelstelling: Van Afval Naar Grondstof. Doel hiervan is om de hoeveelheid restafval per inwoner van 100 kilo in 2020 terug te brengen naar 30 kilo in 2025. Als je een circulaire economie wilt, dan mag je maar heel weinig ‘echt’ afval hebben, is de gedachte hierachter. Aan gemeenten de taak om het afvalbeleid hierop aan te passen.
PMD-containers voor alle inwoners
Een daling in hoeveelheid restafval kan niet bereikt worden door er alleen over te communiceren. Daar moet echt iets voor veranderen. “Daarom zijn we eerst begonnen met het aanschaffen van PMD-containers voor elk huishouden in de gemeente. Inwoners konden hun PMD-afval al in zakken aanbieden, toen vanuit de gemeenteraad de wens werd uitgesproken om dit met containers te doen. De hoeveelheid PMD nam gelijk enorm toe en het aandeel restafval nam juist aanzienlijk af.”
Het is soms lastig uit te leggen wat wel in de PMD-container mag en wat niet. Om die reden heeft de gemeente Borger-Odoorn een afvalcoach geïntroduceerd, met succes. De afvalcoach ging in gesprek met inwoners om uit te leggen wat wel en niet in de PMD-container hoort. Dat is voornamelijk verpakkingsmateriaal van eten en drinken. Is het geen verpakkingsmateriaal, zoals bijvoorbeeld een kinderbadje, dan mag het niet in de container. Ondanks dat het wel van plastic gemaakt is.
Inwoners stimuleren
“We hadden in 2021 het minste restafval van heel Drenthe en daar zijn we best trots op. Net als alle andere Drentse gemeenten zijn we altijd druk met het kijken naar welke stappen gezet kunnen worden om de hoeveelheid restafval nog meer te verminderen. Zo is vanaf 2023 de inzamelfrequentie van de grijze container teruggebracht naar één keer per zes weken. Inwoners met meer restafval, kunnen gebruikmaken van zogenaamde overloopcontainers. Daarin kunnen zij met hun afvalpas hun teveel aan restafval in kwijt.”
Uit een sorteeranalyse van het restafval blijkt dat nog zeker de helft gescheiden kan worden. “Daar valt nog winst te behalen. Omdat wij nog veel etensresten aantreffen in de grijze container, delen we bio-emmertjes uit. Hoe beter mensen scheiden, hoe beter het is voor het milieu én voor de portemonnee. Op het gemeentehuis scheiden we ons afval ook al. Op de kantoren staan geen prullenbakken meer en bij de koffiecorners staan drie afvalbakken voor PMD, voor gft en voor restafval.”
Tips om bewuster om te gaan met afval scheiden
“Het is misschien even wennen, maar als je eenmaal gewend bent om je afval goed te scheiden, zul je onder de indruk zijn van het resultaat. De grijze container komt nauwelijks meer vol en weegt ook nog eens minder. Begin eens met een bio-emmertje in de keuken voor de koffiefilter en de etensresten. Maak er een uitdaging van om de grijze container zo weinig mogelijk aan de weg te zetten. Dat geeft je een goed gevoel en scheelt ook in de portemonnee. Uiteindelijk bepaal je zelf het succes van afval scheiden.”